हरियो वन नेपालको धन |

निश्चय पनि ‘ हरियो वन नेपालको  धन’ हो।  नेपाल विकास उन्मुख मुलुक हो तर पनि वनमा भने धनी छ। नेपालमा  ठूला-ठूला जंगलहरु छन्, जंगलहरु भएकै कारणले नेपाल प्राकृतिक रूपले सुन्दर देखिएको छ। नेपालमा भएको जंगलको सदुपयोग गर्न सकेमा नेपाल धनी र नेपाली सुख हुन् सक्छन्।

‘दस कुवा बराबर एउटा पोखरी हुन्छ, दस पोखरी बराबर एउटा पुत्र हुन्छ, दस पुत्रहरू बराबर एउटा रुख हुन्छ।” य भनाइ मत्स्य पुराणमा छ।  निश्चय पनि ‘ हरियो वन नेपालको  धन’ हो।  नेपाल गरिब मुलुक हो तर वनमा धनी छ। नेपालमा  ठूला-ठूला जंगलहरु छन्। जंगलहरु भएकै कारणले नेपाल प्राकृतिक रूपले सुन्दर देखिएको छ। नेपालमा भएको जंगलको सदुपयोग गर्न सकेमा नेपाल धनी र नेपाली सुख हुन् सक्छन्।

वनबाट हामीलाई नेपालीलाई थुप्रे फाइदाहरू छन्। बाँकी कारणले गर्दा समयमा वर्ष भई खेतीपाती हुने गर्छ। सिँचाइको लागि पनि वर्ष हुनु जरुरी छ। वनलाई प्राकृतिक बीमा भन्न सकिन्छ। किनभने बाढी र पहिरोलाई रोक्ने गर्छ। बेला-बेलामा भूक्षय भइरहने गर्छ।  पर्याप्त वन भएको ठाउँमा भू-क्षय हुन सक्दैन। वनबाट अनेकौँ जडीबुटीहरू निस्कने गर्छ। वनबाट नै पशुहरूलाई  घाँस  प्राप्त  हुन्छ।  सलाई बनाउने काठ, चन्दन, रबडको लस्सा, लह, मसला, बास इत्यादि वनबाट प्राप्त हुने गर्छ।

वन अध्यात्म कालदेखि नै शान्तिको पुजारी रहेको छ। ऋषि-मुनिहरू अध्यात्म शान्तिको लागि वन-जंगलमै गएर तपस्या  गर्ने  गरेको यथेष्ट प्रमाण धार्मिक ग्रन्थहरूमा पढ्न पाइन्छ। जंगल जंगली जनावर, पक्षीहरूको आरक्षण पनि हो।  दुर्लभ जीवजन्तु वन-जंगलमा नै बस्ने गरेका हुन्छन्।

उक्त महत्त्वलाई बुझ्दा बुझ्दै पनि बढ्दो जनसंख्याको कारणले दिन प्रतिदिन जंगलको विनाश भइरहेको पाइन्छ। देशमा   प्रजातन्त्र आएपछि जंगल मास्ने क्रममा बाढी नै आएको विनाश भइरहेको पाइन्छ। देशमा कमी आएको छ। सरकारले पनि नङ्गा पाखा, डाहामा वृक्षारोपण गरेको छ।  वन  विनाशको  कारणले आइपर्ने  दुखलाई हरेक मानिसमा बुझाई  अर्थात् जंगलको  महत्त्वको जन चेतना जगाई सबैले वृक्षारोपण गर्ने र उक्त कार्यमा सहयोग गर्ने हो भने ‘हरियो  वन  नेपालको धन’  भन्ने कुरा सदैव रहि रहने छ।

Also read: मेरो विद्यालय।